Czym są czeki bankowe i czy nadal się ich używa?

• by Teresa Michalak
• 27 września, 2025

Dziś większość osób, aby zapłacić, używa kart płatniczych, przelewów elektronicznych i płatności mobilnych. Dzięki wygodnym i szybkim rozwiązaniom coraz rzadziej spotyka się tradycyjne formy rozliczeń. Warto jednak pamiętać, że np. czeki bankowe odgrywały kiedyś kluczową rolę w obrocie finansowym. Czy wciąż się ich używa? Wyjaśniamy.

Mechanizm działania, rodzaje i zastosowanie czeków

Czeki bankowe to pisemne polecenia wypłaty środków, które wystawia posiadacz danego rachunku bankowego. Taki czek może zrealizować osoba, która ma konto bankowe. Wystawiając go, daje bankowi upoważnienie do wypłaty konkretnej sumy pieniędzy osobie wskazanej na czeku. Aby odebrać gotówkę lub przelać ją na swoje konto, odbiorca musi przedstawić wystawiony czek w banku.

Kiedyś często używano czeków. Miały one swoje ściśle określone zabezpieczenia, takie jak:

• numery seryjne,
• specjalne druki,
• podpisy uprawnionych osób.

Dzięki nim czeki uznawano za bezpieczne narzędzia płatnicze. Ich popularność zaczęła jednak spadać wraz z rozwojem bankowości elektronicznej. Wyróżnić można było kilka rodzajów czeków, na przykład:

• Gotówkowe – dzięki nim można było wypłacić środki w banku w formie gotówki.
• Rozrachunkowe – nie były wymieniane na fizyczne banknoty, a księgowane na rachunku odbiorcy.
• Podróżne – popularne były w niektórych krajach. Korzystały z nich osoby wyjeżdżające za granicę.

Czeki bankowe znajdowały zastosowanie w rozliczeniach między firmami. Korzystano z nich m.in. do płatności za usługi i towary lub w rozliczeniach międzynarodowych.

Dlaczego ludzie już nie korzystają z czeków bankowych?

Wraz z rozwojem technologii i popularyzacją bankowości elektronicznej czeki przestały mieć znaczenie. Pojawiły się karty płatnicze, płatności mobilne i przelewy internetowe, dzięki czemu przekazywanie pieniędzy stało się wygodniejsze i prostsze.

Czeki bankowe miały jednak pewne ograniczenia. Trzeba było fizycznie dostarczyć dokument do banku. Realizacja mogła z kolei zająć nawet kilka dni. Istniało też ryzyko np. zgubienia dokumentu lub fałszerstw. Ludzie nie korzystają już z czeków bankowych, ponieważ nie konkurują z bezpiecznymi, szybkimi przelewami elektronicznymi.

W Polsce istnieją przepisy przewidujące możliwość korzystania z czeków. Jednak banki w praktyce nie oferują już takich rozwiązań swoim klientom.

Warto pamiętać również o tym, że popularne kiedyś były czeki podróżne. W drugiej połowie XX wieku pozwalały bezpiecznie przechowywać pieniądze np. podczas zagranicznych wyjazdów. Turysta nie musiał więc wozić ze sobą gotówki. Zamiast tego mógł kupić czeki na określoną sumę i realizować je w bankach czy hotelach. Dziś zamiast tego w podróży używa się kart płatniczych i wielowalutowych oraz aplikacji mobilnych.

Czy czeki mogą jeszcze wrócić?

W niektórych systemach prawnych czeki wciąż mają miejsce w obrocie gospodarczym. Czasami używa się ich przy dużych transakcjach biznesowych albo w sytuacji, gdy np. zagraniczni kontrahenci uznają, że zapłata czekiem jest najbardziej wiarygodna i bezpieczna. Jednak oficjalnie możemy już uznać czeki bankowe za relikt przeszłości.

Czy posługiwanie się czekami może wrócić? Zapowiada się, że ich znaczenie raczej będzie się zmniejszać. Dziś mamy możliwość korzystania z płatności cyfrowych i błyskawicznych przelewów. Współczesne rozwiązania są wygodne, szybkie i stosunkowo tanie zarówno dla klientów indywidualnych, jak i biznesowych. Raczej trudno więc wyobrazić sobie, aby czeki bankowe nagle wróciły do popularności.

Dawniej czeki bankowy stanowiły filar obrotów finansowych. Dzięki nim można było łatwo przekazywać pieniądze. Czeki zastępowały gotówkę i wzbudzały pełne zaufanie przy transakcjach między firmami. Jednak niemal w pełni wyparły je nowoczesne narzędzia bankowe.

Historia czeków bankowych pokazuje, jak szybko w ciągu lat zmieniają się narzędzia płatnicze. Technologia wciąż się rozwija, a wraz z nią sposoby finalizowania transakcji. Mimo że z czeków praktycznie już nie korzystamy, to wciąż ważny symbol epoki, gdy nowoczesna bankowość dopiero zaczęła się rozwijać.

Artykuł sponsorowany

Dziś większość osób, aby zapłacić, używa kart płatniczych, przelewów elektronicznych i płatności mobilnych. Dzięki wygodnym i szybkim rozwiązaniom coraz rzadziej spotyka się tradycyjne formy rozliczeń. Warto jednak pamiętać, że np. czeki bankowe odgrywały kiedyś kluczową rolę w obrocie finansowym. Czy wciąż się ich używa? Wyjaśniamy. Mechanizm działania, rodzaje i zastosowanie czeków Czeki bankowe to pisemne…